Marksizmin “tarih-öncesi” ürünlerinden biri olan ve ilk kez D. Riazanov’un gün ışığına çıkarmasından sonra, henüz sınıflar savaşımının ve proleter devrimin siyasal ve toplumsal dönüşümdeki işlevini kavramaktan uzak olması nedeniyle, bazen Marx’ın olgunluk dönemi düşüncesine karşı kullanılmak istenen bu 1843 elyazmaları, gene de devlet ile sivil toplum arasındaki ilişkilerin bilimsel bir açıklaması ve hegelci diyalektiğin materyalist bir devriklemesi üzerine ilk girişimleri içeriyor. Bu bakımdan bu yapıt, marksizm ve marksizmin doğuşuyla ilgilenen herkes için son derece önemli bir belge oluşturuyor.
Kendisini aşan ve deyim yerindeyse geçerlikten kaldıran “Giriş”iyle birlikte bu iki belgenin önemi üzerine, Auguste Cornu’nün “Ekler” bölümündeki iki irdelemesi, okura yeterli bir fikir verecektir. Auguste Cornu’nün bu iki irdelemesinde, “Hegel’in hukuk felsefesinin eleştirisi” ile “Hegel’in hukuk felsefesinin eleştirisine katkı. Giriş” başlıklı yazılarında bu yapıtlara ilişkin ve çoğunlukla dipnot biçiminde verdiği çeviriler ile Albert Baraquin ya da Kostas Papaioannou’nun aynı parçalara ilişkin çevirileri arasında varolan kimi başkalıkları, daha önce 1844 Elyazmaları ve Kutsal Aile çevirilerinde de yaptığım gibi, bu çetin metinlerin okunup anlaşılması bakımından “yeni bir şey öğrenmek isteyen, öyleyse kendi başına düşünme çabası gösteren” okurun işini güçleştirmekten çok kolaylaştıracağını düşünerek, türkçe çeviride elden geldiğince korumaya özen gösterdim.
Kenan Somer
