Marx’a Dönüş

İddiam, şu an içinde bulunduğumuz tarihi anın, Marx’ı geri getirmek için en kötü değil en iyi, en uygunsuz değil en uygun an olduğudur. Hatta Marx’ın -gerçekte yaşadığı tarihi anı dışarıda bırakmadan- ilk defa olarak hakkını alması gerektiği ve alabileceğini iddia ediyorum. Bu iddiayı basit bir nedenle ortaya atıyorum: bizler kapitalizmin ilk defa olarak gerçek bir evrensel sistem haline geldiği bir anda yaşıyoruz. Kapitalizm, küresel olması ya da bugün dünyadaki her ekonomi aktörünün, kapitalizmin mantığına göre hareket etmesi ve hatta kapitalist ekonominin en uzak çevresindekilerin bile, o ya da bu şekilde, bu mantığa tabi olması anlamında evrenseldir. Kapitalizm aynı zamanda, güya gelişmiş kapitalist ülkelerce bile iki üç asır öncesine kadar doğru kabul edilmeyen yollarla insan hayatı ve doğasının her haline sızmış mantık -birikim, metalaştırma, kâr maksimizasyonu, rekabet mantığı- anlamında da evrenseldir. Yani Marx her zamankinden daha uygundur, çünkü o, geçmişte ya da şimdi yaşamış tüm insanlardan daha etkili biçimde, hayatını kapitalizmin sistemsel mantığını açıklamaya adamıştır.